Budaya Kerja Kuat Jepun: Antara Semangat dan Tekanan

Semalam kita telah mengenali budaya kerja ‘Nei Juan’ yang semakin menekan masyarakat di China. Hari ini, kita beralih pula kepada budaya kerja kuat di Jepun, sebuah sistem yang lebih lama bertapak dan lebih dikenali di peringkat global.

Kalau kita bercakap tentang budaya kerja keras, Jepun sering menjadi contoh utama. Dengan reputasi sebagai negara yang penuh disiplin dan berdedikasi, masyarakat Jepun membina satu sistem kerja yang amat menekankan semangat, tanggungjawab, dan kesetiaan.

Namun, di sebalik pujian terhadap produktiviti dan ketekunan mereka, budaya kerja kuat Jepun juga membawa kesan tersendiri terhadap kesejahteraan rakyatnya.

Istilah Penting dalam Budaya Kerja Jepun

Budaya kerja Jepun bukan sekadar kerja lebih masa, ia datang dengan nilai budaya dan sosial yang mendalam. Berikut beberapa istilah penting:

• Karōshi (過労死)
  Bermaksud “kematian akibat kerja berlebihan”. Ini bukan hanya mitos, tetapi kes sebenar yang melibatkan individu yang bekerja tanpa henti sehingga mengalami masalah kesihatan serius seperti serangan jantung atau strok.
• Honne dan Tatemae (本音と建前)
  Honne ialah perasaan sebenar, manakala Tatemae ialah sikap yang ditonjolkan di hadapan orang lain. Di tempat kerja, ramai pekerja tidak meluahkan pendapat sebenar demi menjaga keharmonian.
• Nomikai (飲み会)
  Majlis minum selepas kerja yang dianggap penting untuk membina hubungan sesama rakan sekerja, walaupun ia berlaku di luar waktu pejabat.
• Shachiku (社畜)
  Istilah sinis bermaksud “hamba korporat”, pekerja yang terlalu tunduk pada syarikat hingga mengabaikan kehidupan peribadi.

Kebaikan Budaya Kerja Jepun

Tidak dinafikan, budaya ini menyumbang banyak perkara positif:

• Disiplin dan dedikasi tinggi
  Pekerja Jepun sangat menepati masa, berusaha gigih dan sanggup bekerja keras demi syarikat.
• Kualiti kerja terjaga
  Produk dan perkhidmatan dari Jepun sering dikaitkan dengan mutu tinggi kerana budaya kerja yang menekankan kesempurnaan.
• Kerjasama pasukan kukuh
  Budaya kerja berpasukan sangat kuat, dengan penekanan pada harmoni dan keputusan kolektif.
• Kesetiaan kepada majikan
  Ramai pekerja Jepun kekal dalam satu syarikat selama puluhan tahun, sesuatu yang jarang dilihat di negara lain.

Keburukan Budaya Ini terhadap Masyarakat Jepun

Namun begitu, tekanan dari budaya kerja ini juga membawa beberapa kesan negatif:

• Masalah kesihatan mental dan fizikal
  Kadar stres, keletihan melampau dan kemurungan meningkat, termasuk kes karoshi yang tragik.
• Kurang keseimbangan hidup dan kerja
  Ramai pekerja tidak mengambil cuti, bekerja lebih masa secara kerap dan pulang lewat malam.
• Rendahnya kadar kelahiran
  Gaya hidup terlalu sibuk menyumbang kepada penurunan jumlah perkahwinan dan kelahiran.
• Generasi muda makin tawar hati
  Ramai anak muda Jepun memilih pekerjaan kontrak atau bebas (freeter) kerana enggan terikat dengan sistem kerja tradisional.

Adakah Rakyat Jepun Kini Mahu Berhijrah?

Disebabkan tekanan kerja yang melampau, semakin ramai warga Jepun memilih untuk berhijrah ke luar negara, termasuk Malaysia. Program seperti Malaysia My Second Home (MM2H) menarik minat pesara Jepun dan profesional muda yang mahukan:

• Gaya hidup lebih santai
• Kos sara hidup lebih rendah
• Iklim yang lebih selesa

Malaysia kini menjadi antara pilihan utama kerana suasana yang mesra dan tidak seintensif budaya kerja Jepun.

Sekilas: Budaya Nei Juan di China

Sebagai perbandingan ringkas, semalam kita telah menelusuri budaya Nei Juan (内卷) di China, di mana pekerja terperangkap dalam persaingan hidup tanpa hala tuju yang jelas.

Budaya 996 dan 007 menggambarkan betapa ekstremnya gaya kerja moden di China, khususnya dalam industri teknologi. Budaya ini, seperti juga di Jepun, menimbulkan kebimbangan terhadap kesihatan mental dan keseimbangan hidup pekerja.

Budaya kerja kuat Jepun sememangnya sesuatu yang membanggakan dari sudut disiplin dan prestasi kerja. Namun, kita juga perlu akui bahawa sistem ini datang bersama bebanan mental dan sosial yang serius.

Masyarakat Jepun kini mula mempersoalkan gaya hidup ini, dan ada yang memilih jalan berbeza sama ada dengan cara berhijrah atau mencari kerja yang lebih seimbang.

Sebagai rakyat Malaysia, kita boleh mengambil pengajaran penting daripada dua budaya ini bahawa kerja keras itu penting, tetapi hidup dengan sihat dan seimbang jauh lebih bermakna.